Filtry fotograficzne są jednym z najbardziej popularnych i najczęściej kupowanych akcesoriów wśród fotografów, szczególne pejzażystów. Filtry polaryzacyjne, szare, połówkowe czy też efektowe goszczą niemal w każdym plecaku, czy torbie doświadczonego fotografa. Mimo tego, że obecnie produkowane aparaty oferują coraz większe możliwości i rejestrują coraz to wyższe rozpiętości tonalne, w dalszym ciągu mają swoje znaczne ograniczenia. W fotografii pejzażowej ciągle bardzo trudno jest zarejestrować poprawną, zrównoważoną ekspozycję w warunkach, kiedy część kadru jest znacznie jaśniejsza od pozostałej. Typowym przykładem takiej sytuacji jest pejzaż z jasnym niebem i dużo ciemniejszym np. pozostającym w cieniu pierwszym planem. Najbardziej klasycznym sposobem opanowania sceny z tak dużą rozpiętością tonalną jest użycie filtrów szarych połówkowych. Dodatkowo w fotografii pejzażowej bardzo przydatne są również filtry polaryzacyjne niwelujące odbicia, dodające kontrastu i nasycenia oraz pełne szare wydłużające ekspozycję. Można oczywiście korzystać również z różnych technik postprodukcji np. DRI, HDR czy BRAKETING i tym samym “zastąpić” filtry na etapie obróbki fotografii. Niemniej skuteczne stosowanie technik obróbki wymaga dodatkowej wiedzy, umiejętności, czasu i doświadczenia, a efekty nie zawsze są zadowalające i takie jak przy użyciu filtrów.
Przez ostatnich kilka lat przetestowałem w warunkach rzeczywistych kilka systemów różnych producentów - począwszy od filtrów “no name”, Cokin, Hi-Tech, Lee, NiSi oraz Benro i wydawać by się mogło, że wszystko już zostało wymyślone i tak naprawdę systemy różnią się między sobą niuansami. Rynek jednak nie lubi pustki i producenci ciągle prześcigają się w nowych, ciekawych i funkcjonalnych rozwiązaniach, ułatwiających pracę z filtrami. W ostatnim czasie w moje ręce trafi zupełnie nowy produkt firmy Kase tj. w pełni magnetyczny system Kase Armour w zestawie Entry Kit 100mm. Jak spisał się w warunkach rzeczywistych i co oferuje nowy produkt firmy Kase?
Nowy, dostępny od niedawna na rynku system filtrów Kase Armour, to z jednej strony znane i dostępne już od jakiegoś czasu rozwiązanie, oparte o system magnetyczny. Jednak system Armour idzie o krok dalej, ponieważ jest rozwiązaniem, które łączy możliwość korzystania jednocześnie z magnetycznych filtrów kwadratowych oraz okrągłych, a co najbardziej istotne magnetyczny jest również holder, umożliwiający mocowanie filtrów. Dzięki temu cały zestaw holder + filtr okrągły + filtr połówkowy jesteśmy w stanie zamontować w kilka sekund. Nie ma uciążliwego nakręcania, blokowania, wsuwania poszczególnych elementów - po prostu przykładasz i już możesz korzystać z filtrów. Moim zdaniem takie rozwiązanie zachęca do korzystania z filtrów, bo jest po prostu jeszcze łatwiejsze, przyjemne, szybkie i co najważniejsze - bardzo bezpieczne. Warto nawiązać do nazwy systemu czyli Armour/Zbroja - rozwiązanie oparte jest na specjalnych magnetycznych, co ważne metalowych ramkach, które mocujemy na filtrach 100x1500 lub 100x100. Dzięki temu zapewniamy ochronę narożników oraz całego filtra, jednocześnie otrzymujemy pełną funkcjonalność filtrów magnetycznych. Obecnie na rynku dostępny jest system 100mm w różnych konfiguracjach wyposażenia, który bez problemu współpracuje z pełnoklatkowymi obiektywami od 14 mm (bez wypukłej soczewki np. Nikkor 14-30mm f/4) w górę bez winietowania. System Kase Armour umożliwia jednocześnie użycie filtra polaryzacyjnego, okrągłego filtra szarego oraz dwóch filtrów połówkowych lub efektowych w specjalnych ramkach magnetycznych.
Kompletny zestaw Kase Armour Entry Kit 100mm
Pierścień mocujący - filtr polaryzacyjny - holder - filtr szary - filtr połówkow
Holder
Holder + polar + GND
Holder + polar
Kase w systemie Armour 100mm, jak już wcześniej nadmieniłem, zastosowało w pełni magnetyczny, wykonany ze stopu aluminum holder. Jest to w mojej ocenie rewolucyjne rozwiązanie, pozwalające bardzo szybko i z łatwością montować holder wraz z filtrami na obiektywie. Wykonanie holdera jest perfekcyjne, wszystkie elementy są idealnie dopasowane, posiadają czytelne oznaczenia, a kluczowe elementy oznaczone są czerwoną farbą. Holder jest wytrzymały, a dzięki zastosowaniu aluminum, jest jednocześnie lekki. Został on zaprojektowany tak, by umożliwić jednoczesne użycie aż dwóch filtrów okrągłych mocowanych po obu stronach holdera tj. jedne z przodu, drugi z tyłu oraz dwóch filtrów płytkowych w formacie 150x100mm lub 100x100mm umieszczonych w specjalnych ramkach. Jak to działa w praktyce?
Na obiektyw nakręcamy pierścień mocujący, który możemy mieć zamontowany na stałe na obiektywie. Następnie po prostu zbliżamy holder do pierścienia, a ten samoczynnie wskakuje na miejsce, jednocześnie automatycznie zabezpieczając się specjalnym mechanizmem blokującym. Jest to rozwiązanie niesłychanie szybkie, wygodne oraz bardzo bezpieczne. Praktycznie niczego nie musisz kontrolować i przykładasz holder, a on już jest na miejscu. System magnetyczny jest bardzo mocny, nie ma możliwości, by np. silny wiatr czy chociażby potrącenie ręką spowodowało, że holder spadnie. Silny magnes + system zabezpieczający w postaci blokady, którą należy odbezpieczyć, by zdjąć holder sprawia, że połączenie jest bardzo mocne i bezpieczne. Aby ułatwić korzystanie z magnetycznych filtrów okrągłych holder po obu stronach został wyposażony w specjalne wyżłobienia, pozwalające w łatwy sposób zdejmowanie filtrów. To bardzo istotny element, ponieważ magnesy są naprawdę silne i tworzą mocne połączenie z mocowanymi filtrami. Holder posiada również zębatkę, która umożliwia obracanie filtrem polaryzacyjnym zamocowanym od wewnętrznej strony holdera. Dzięki temu prostemu rozwiązaniu możemy zmieniać natężenie działania filtra polaryzacyjnego, bez konieczności obracania holderem czy też demontowania całego zestawu holder+filtry. Co ważne filtr obraca się bardzo płynnie, a ustawienie polaryzacji w precyzyjny sposób jest bardzo proste. Pomimo tego, że połączenie filtrów płytkowych holderm jest bardzo mocne, po drugiej stronie holdera umieszczone zostało dodatkowe zabezpieczenie zamontowanych filtrów płytkowych. Jest to mechanizm, który dodatkowo zabezpiecza filtry prostokątne, dociskający płytki do holdera. Holder Kase posiada innowacyjny bardzo ciekawy i funkcjonalny system poruszania filtrami w holderze. Standardowo filtr przesuwany jest w specjalnych slotach umieszczonych na całej długości holdera. Jest to często bardzo uciążliwe i w wielu przypadkach wymaga użycia sporej siły. Kase, dzięki zastosowaniu specjalnych magnetycznych ramek, mogło zrezygnować ze slotów umieszczonych na całej długości holder, slot ma długość zaledwie 1cm i służy tak naprawdę do tego, by filtr “wskoczył” samoczynnie na właściwe miejsce. Poruszanie filtrem połówkowym w górę i w dół nie wymaga użycia siły. Filtr porusza się płynnie z bardzo delikatnym oporem, jednocześnie jest to w pełni bezpieczne i mocne połączenie. Dzięki temu, że filtry są montowane w specjalnych ramkach, możemy poruszać filtrami bez dotykania szklanej powierzchni. Dodatkowo zyskują one ochronę, ramka usztywnia filtr i w razie upadku chroni go, ramka chroni również rogi przed uszczerbieniem.
Podczas użytkowania filtrów nie musimy dotykać ich powierzchni - po prostu łapiemy za ramkę, a nie za sam filtr. Dzięki temu filtry łatwiej utrzymać w czystości, pomaga to również uniknąć odciskowów palców na filtrach oraz zapobiega powstawaniu innych zabrudzeń. Holder jest kluczowym elementem zestawu, a w mojej ocenie zastosowanie magnetycznego mocowania to strzał w dziesiątkę. Mając zamocowane na stałe do obiektywów pierścienie mocujące, potrzebuję tak naprawdę kilku sekund, by zamontować holder i filtry. Szczerze mówiąc, nie myślałem, że mocowanie całego zestawu może być takie szybkie i bezpieczne. Zestaw Kase Armour zachęca do częstego korzystania filtrów, a szybkość montażu i demontażu sprawia, że z całą pewnością nie przegapisz fantastycznych ujęć!
Trochę teorii - filtr polaryzacyjny przepuszcza światło o określonej polaryzacji np. liniowej lub kołowej w wybranym kierunku, pochłaniając część światła rozproszonego z atmosfery. Mówiąc bardziej przyjaźnie, efekt takiej polaryzacji najlepiej widoczny jest w przypadku fotografii pejzażu w szczególności na niebie. Błękit nieba staje się ciemniejszy, chmury są bardziej kontrastowe, jednocześnie pozostając białe. Drugim, bardzo pożądanym efektem jaki można uzyskać, to niwelowanie, bądź całkowita eliminacja odbić powstających na wodzie oraz wszelkich powierzchniach szklistych odbijających światło. Dodatkowym bardzo pożądanym efektem jest również wzmocnienie nasycenie barw oraz kontrastu na elementach, które nie przepuszczają światła widzialnego. Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na uzyskiwane efekty podczas korzystania z filtra polaryzacyjnego jest ustawienie obiektywu względem słońca. Działanie filtra jest najmocniejsze wtedy, gdy słońce znajduje się pod kątem 90 stopni względem fotografowanej sceny, dla pozostałych kątów efekt działania filtra jest słabszy. Ponadto atutem filtra polaryzacyjnego kołowego jest możliwość regulacji działania filtra poprzez odpowiednie jego “skręcanie” tj. zwiększanie lub zmniejszanie polaryzacji. Co ważne, efekt działania filtra można bezpośrednio obserwować w wizjerze i w zależności od potrzeb odpowiednio go skorygować jeszcze przed wykonaniem fotografii. Warto pamiętać, że filtr w zależności od ustawionej polaryzacji pochłania część światła, w związku z tym czas naświetlania będzie nieco dłuższy tj. od 1EV do 2EV
W zestawie Kase Armour Entry Kit otrzymujemy magnetyczny kołowy filtr polaryzacyjny 95mm Kase Magnetic Circular Polariser. Jak sama nazwa wskazuje, jest to filtr magnetyczny, nie posiada gwintu w związku z tym kompatybilny jest z holderem lub adapterami magnetycznymi Kase. Dzięki temu zmniejszona została waga oraz grubość filtra, co w połączeniu z holderm i dodatkowymi filtrami sprawia, że cały zestaw nie wprowadza winietowania i jest bardziej kompaktowy.
Filtr polaryzacyjny Kase Magnetic Circular Polariser posiada następujące cechy:
Fotografia wykonana bez oraz z użyciem filtra polaryzacyjnego Kase Magnetic Circular Polariser
Filtr Kase Magnetic Circular Polariser posiada bardzo dobre właściwości optycznie, świetnie polaryzuje obraz, sposób regulowania polaryzacji zębatką umieszczoną w holderze jest bardzo precyzyjna. Filtr doskonale wygasza niechciane refleksy i odbicia światła zarówno na wodzie, szkle i innych płaszczyznach niemetalicznych. Pogłębia błękit nieba, poprawia kontrast i zwiększa nasycenie kolorów. Dzięki zastosowaniu szkła Pro HD filtr polaryzacyjny Kase zostały całkowicie pozbawiony zafarbu, dzięki temu jest nie zmienia kolorystyki fotografowanej sceny i jest w pełni neutralny. Dwustronna powłoka Nano sprawia, że szkło jest wyjątkowo odporne na zabrudzenia i zarysowania. Woda i kurz nie osiada na powierzchni, podobnie jak inne zabrudzenia, dzięki temu utrzymanie filtra w czystości jest bardzo proste.
Trochę teorii - zasada działania filtra szarego jest bardzo prosta, zmniejsza on ilość światła, przepuszczanego przez obiektyw, które dociera do elementu światłoczułego aparatu (matryca, negatyw) bez ingerencji w kolorystykę oraz wygląd zdjęcia. Użycie filtra pozwala zatem wydłużać ekspozycję, daje to możliwość uzyskania ciekawych, kreatywnych, a czasem wręcz zaskakujących efektów. Dzięki zastosowaniu filtra szarego i wydłużeniu czasu ekspozycji możemy zarejestrować na zdjęciu np. ruch chmur na niebie, podkreślić dynamikę płynącej wody, uzyskać małą głębię ostrości czy też fotografować zaćmienie słońca. Zastosowanie filtra szarego doda dynamiki i sprawi, że fotografie będą przyciągać wzrok widza, woda uzyska delikatną, aksamitną, przyjemną dla oka strukturę. Najważniejszym parametrem filtrów szarych jest ich gęstość, którą oznaczamy symbolem ND. Gęstość mówi o tym, ile światła jest w stanie odciąć dany filtr. Im większa wartość ND, tym gęstszy jest filtr i więcej światła pochłania.
W zestawie Kase Armour Entry Kit otrzymujemy magnetyczny kołowy filtr szary 95mm Kase Magnetic Circular ND64. Analogicznie, jak filtr polaryzacyjny, filtr szary jest magnetyczny, charakteryzuje się dokładnie takim samym wykonaniem i posiada identyczne cechy tj. nie ma gwintu i jest kompatybilny z holderem lub adapterami magnetycznymi Kase.
Filtr szary Kase Magnetic Circular ND64 posiada następujące cechy:
Fotografia wykonana bez oraz z użyciem filtra Kase Armour Circular ND64
Filtr Kase Magnetic Circular ND64 pełny, analogicznie jak filtr polaryzacyjny, został wykonany ze szkła Pro HD poddanego procesowi hartowania, dzięki temu jakość i ostrość obrazu jest znakomita. Filtr w żaden sposób nie ingeruje w rozdzielczość obrazu. Ponadto posiada wielowarstwowe powłoki antyrefleksyjne, powłokę Nano dzięki temu nie wprowadza żadnego zafarbu na zdjęciach. Filtr ND64 odcina dokładnie 6EV światła, co sprawia, że obliczenie poprawnej ekspozycji nie stanowi żadnego problemu. Co bardzo istotne, filtr nie tylko nie wprowadza zafarbu, ale również nie ochładza/ociepla fotografowanej sceny - a tą przypadłość mają niekiedy filtry innych producentów. Filtr mocowany jest do przodu holdera, jest on idealnie dopasowany i analogicznie jak polaryzator po prostu sam “wskakuje” na swoje miejsce. Dodatkową zaletą takiego rozwiązania jest całkowita eliminacja tzw. błądzenia czy też złapania niechcianego światła - eliminuje to możliwość zarejestrowania blików, refleksów, prześwietleń, itd. Omawiając filtr szary muszę jeszcze raz podkreślić, że cały system holder+filtry jest magnetyczny, co jest ogromną zaletą. Rozwiązanie to pozwala w łatwy sposób zbudować kompozycję bez zamontowanego holder oraz filtrów, następnie dzięki systemu magnetycznemu, dosłownie w sekundę zakładamy cały zestawu na obiektywie i możemy fotografować. Ma to kluczowe znaczenie szczególnie podczas korzystania z mocnych filtrów szarych, ponieważ ilość światła przepuszczanego przez filtr jest tak mała, że obraz na matówce aparatu jest niemal niewidoczny. W przypadku tak mocnych filtrów ułatwia to bardzo fotografowanie, ponieważ nie ma każdorazowo konieczności odkręcania i zakręcania filtrów w przypadku zmiany kompozycji, a dzięki temu, że cały zestaw działa w oparciu o magnes, oszczędzamy czas i możemy wykonać relatywnie większą ilość fotografii.
Trochę teorii - zasada działania filtra szarego połówkowego jest niemal identyczna jak filtra szarego pełnego. Różnica polega na tym, że filtr połówkowy, jak sama nazwa wskazuje, zmniejsza na połowie swojej powierzchni ilość przepuszczanego przez obiektyw światła, która dociera do elementu światłoczułego aparatu (matryca, negatyw) bez ingerencji w kolorystykę. Dzięki zastosowaniu filtra szarego połówkowego możemy w prosty sposób zrównoważyć ekspozycję o dużej rozpiętości tonalnej. Mówiąc prościej, filtr połówkowy znajdzie zastosowanie wszędzie tam, gdzie występują duże różnice między jasnymi i ciemnymi partiami fotografowanej sceny. Typowym zastosowaniem jest pejzaż z jasnym niebem i dużo ciemniejszym pierwszym planem/mi. Bez filtra zarejestrowanie poprawnie sceny wiązać się będzie z prześwietleniem świateł/nieba, bądź niedoświetleniem pierwszego planu/cieni. Dzięki zastosowaniu filtra połówkowego jesteśmy w stanie w bardzo prosty sposób zbalansować różnicę między ciemnymi i jasnymi partiami fotografowanej sceny, zapobiegając jednocześnie przepaleniu jasnych i naświetleniu ciemnych partii fotografii. W odróżnieniu od filtrów szarych pełnych, filtry połówkowe posiadają dwa istotne parametry tj. gęstość oraz rodzaj gradacji czyli przejścia. Gęstość, analogicznie jak w przypadku filtrów ND, mówi o tym, ile światła jest w stanie odciąć dany filtr, a gradacja wskazuje na to, jaki rodzaj przejścia występuje między powierzchnią, która nie przepuszcza światła, a naturalną częścią filtra.
Fotografia wykonana bez oraz z użyciem filtra Kase Wolverine Soft Graduated 0.9 - 150x100mm
Filtr Kase Wolverine Soft Graduated 0.9 150x100mm połówkowy szary, aby współpracował z magnetycznym holderem, umieszczamy w specjalnej dedykowanej ramce. Mocowanie jest bardzo precyzyjne i dodatkowo zabezpieczone przed przypadkowym otwarciem śrubami ukrytymi na krawędziach ramki. Ramki magnetyczne pozwalają precyzyjnie i płynnie poruszać filtrem w holderze, dodatkowo ramka zapewnia ochronę narożników oraz całego filtra. Filtr połówkowy Kase Wolverine został wykonany ze szkła Pro HD poddanego procesowi hartowania, jakość i ostrość obrazu jest znakomita, filtr w żaden sposób nie ingeruje kolorystykę oraz rozdzielczość fotografowanej sceny. Ponadto posiada wielowarstwowe powłoki antyrefleksyjne, powłokę Nano, które pozwalają łatwo utrzymać filtr w czystości. W praktyce filtr sprawdza się świetnie, przejście między obszarem naturalnym, na który filtr nie działa, a zmniejszającym ilość przepuszczanego światła jest miękkie i bardzo płynne. Wielkość filtra pozwala na bardzo dużą kontrolę nad obszarem, na który filtr działa, regulując jego położenie w holderze. Miękka gradacja, rozmiar filtra oraz redukcja światła o 3EV sprawia, że jest on użyteczny w 95% fotografowanych scen. Wykorzystanie magnetycznego systemu mocowanie sprawia, że filtr przylega idealnie do powierzchni holdera. Dzięki temu niechciane światło nie jest w stanie dostać się bokiem czy od góry/dołu do wnętrza obiektywu. Nie udało mi się “złapać” niechcianych blików, odbić czy “błądzenia” światła fotografując pod ostre światło. Co również bardzo ważne, filtr połówkowy w połączeniu z polaryzacyjnym i pełnym szarym, również nie wprowadza żadnej dominanty na fotografiach - cały zestaw jest całkowicie neutralny.
W zestawie Kase Armour Entry Kit wraz z holderm, filtrami i akcesoriami otrzymujemy również dedykowany pokrowiec. Jest on bardzo dobrze wykonany, wnętrze jest wzmocnione i jednocześnie wykończone miękkim i delikatnym materiałem chroniącym zawartość. Pokrowiec posiada aż sześć przegródek: trzy na filtry 100x150mm w ramkach magnetycznych Armor, dwa na okrągłe filtry magnetyczne Armor 95mm lub filtry 100x100mm oraz jedną większą, która mieści holder systemu Armor. Pokrowiec zapinany jest na rzep, posiada odpinany pasek na ramię oraz specjalny uchwyt umożliwiający mocowanie na nodze statywu. Dodatkowo przegródki posiadają specjalne przeźroczyste zakładki, na których możemy umieścić oznaczenia jaki filtr znajduje się kontetniej przegródce, co bardzo ułatwia organizację i szybki dostęp do właściwego filtra.
Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat miałem przyjemność użytkowania filtrów niemal wszystkich wiodących producentów na rynku. Różne systemy i różne rozwiązania opierają się niemal zawsze na tych samych zasadach. Po prostu te rozwiązania działają i wydawać by się mogło, że nic innowacyjnego po prostu już, nie da się wymyślić. Kase wprowadzając system magnetycznego holdera oraz połączenia magnetycznych filtrów okrągłych z filtrami prostokątnymi umieszczanymi w ramach, zrobiło kolejny krok na przód. Wielu producentów posiada w swojej ofercie filtry magnetyczne, niemniej to Kase oddaje w ręce użytkownika cały system oparty o rozwiązania magnetyczne. Szybkość, precyzja i bezpieczeństwo montażu poszczególnych elementów zestawu sprawia, że nie ma obawy przegapienia żadnego ujęcia, a korzystanie z filtrów jest czystą przyjemnością.
System magnetyczny sprawdza się w warunkach rzeczywistych znakomicie, jest bardzo bezpieczny i bardzo szybki. Jakość wykonania samych filtrów jest świetna, nie wprowadzają żadnych zafarbów, nie zmieniają kolorystyki fotografowanej sceny, nawet w przypadku łączenia kilku razem. Barwy są naturalne, obraz jest ostry, kontrastowy, nie występuje utrata jakości, nie ma również problemu z winietowaniem. Dzięki metalowym ramką, filtry zyskują dodatkową ochronę przed uszkodzeniem czy uszczerbieniem, a zastosowana technologia hartowanego szkła Pro HD oraz powłoki Nano sprawiają, że filtry ciężko zarysować i bardzo łatwo utrzymać w czystości. Jestem pod wrażeniem jak łatwo i szybko mogę korzystać z filtrów Kase, nie muszę niczego przykręcać czy odkręcać. Po prostu wyciągam kompletny zestaw z torby, przykładam go do adaptera a ten sam wskakuje na swoje miejsce. Cały proces trwa dosłownie sekundy i już jestem gotowy do fotografowania. Magnetyczne filtry integrują się z holderem dokładnie tam, gdzie ich miejsce, niczego nie trzeba kontrolować, wkręcać, wsuwać, nakładać. Kase oddając w ręce użytkownika zestaw Armour sprawia, że fotografowanie jest jeszcze przyjemniejsze, a fotograf ze chęcią sięga po filtry.
Kilka przykładowych fotografii wykonanych z wykorzystaniem filtrów zestawu Kase Armour Landcape Kit
Kase Armour - Kase Armour Circular ND64
Kase Armour - Kase Magnetic Circular Polariser + Wolverine Soft Graduated 0.9
Kase Armour - Kase Magnetic Circular Polariser + Wolverine Soft Graduated 0.9 + Circular ND64
Kase Armour - Kase Magnetic Circular Polariser
Kase Armour - Kase Armour Circular ND64
KKase Armour - Kase Magnetic Circular Polariser